Direct naar inhoudDirect naar contactgegevens

Hoe onderzoeken we toerisme?

Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) volgt de ontwikkelingen rond toerisme in Amsterdam en in de Metropool Regio Amsterdam (MRA) op de voet. Hieronder leggen we uit welke definities we daarbij hanteren en welke gegevens we gebruiken.

Definities

OIS volgt de landelijke definities van CBS en NBTC. Definities en databronnen met betrekking tot de Nederlandse toeristisch-recreatieve sector zijn opgenomen in de Landelijke Recreatie & Toerisme Standaard 2030. De definities zijn tot stand gekomen vanuit de Landelijke Data Alliantie, een samenwerkingsverband tussen het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC), provincies en onderzoeksinstellingen.

Hotels en vergelijkbare logiesaccommodaties

Onder hotels worden ook pensions, appartementenhotels, (jeugd-)herbergen en hostels verstaan die voldoen aan de onderstaande definities.

  • Hotels: Accommodaties met minimaal 5 slaapplaatsen voor logiesverstrekking in overwegend een- en tweepersoonskamers tegen boeking per nacht, waar afzonderlijke maaltijden, kleine etenswaren en dranken kunnen worden verstrekt aan gasten en aan passanten (definitie CBS).

  • Pensions: Accommodaties met minimaal 5 slaapplaatsen voor logiesverstrekking in overwegend een- en tweepersoonskamers, waar afzonderlijke maaltijden, kleine etenswaren en dranken kunnen worden verstrekt aan gasten maar niet aan passanten (definitie CBS).

  • Appartementen: Accommodaties met minimaal 5 slaapplaatsen en hoteldienstverlening, waarbij gedurende het verblijf het appartement schoon wordt gehouden en de bedden worden opgemaakt (definitie CBS).

  • Hostels en jeugdherbergen: Accommodaties met minimaal 5 slaapplaatsen in kamers en/of zalen die men mogelijk met 'vreemden' moet delen (definitie CBS).

  • Hotelgasten: Het CBS registreert bezoekers die één of meer nachten achtereen verblijven in een logiesaccommodatie. Een gast die meer dan twee maanden aaneengesloten verblijft in een logiesaccommodatie, wordt als vaste gast aangemerkt en telt niet mee voor de statistiek. Er wordt gekeken naar het aantal gasten en het aantal overnachtingen in hotels en vergelijkbare accommodaties.

  • Banen in toeristische sector: Er zijn twee manieren om de toeristische sector af te bakenen: op basis van de consumentenbestedingen aan toeristische activiteiten en op basis van de SBI-codes waarmee bedrijven zijn geregistreerd bij de Kamer van Koophandel (KvK). OIS volgt de afbakening op basis van de SBI-codes. Het aantal banen in de toeristische sector is de som van alle fulltime en parttime banen in de sectoren met SBI-codes in horeca, personenvervoer, cultuur en recreatie, reisbemiddeling en detailhandel in toeristische goederen. Veel bedrijven in deze branches bedienen zowel Nederlanders, als buitenlanders en zowel bezoekers als inwoners en forensen. Bedrijven zoals horeca en taxi zijn gericht op de klanten die zich in Nederland bevinden, maar bedrijven in reisbemiddeling bedienen ook buitenlandse klanten die niet naar Nederland reizen.

Bronnen en onderzoeksmethode voor statistieken Amsterdam en MRA

Hotelgasten en overnachtingen Amsterdam en MRA

Het aantal hotelgasten en -overnachtingen in Amsterdam wordt maandelijks bijgehouden door het CBS. De gegevens worden verzameld door middel van een maandelijkse landelijke enquête onder gastenaccommodaties, waarbij Amsterdamse cijfers apart worden gerapporteerd. Deze cijfers hebben in eerste instantie een voorlopige status en worden uiteindelijk vervangen door definitieve aantallen. De nieuwe cijfers lopen enkele maanden achter op de actuele stand. Om de tijdsreeks zo actueel mogelijk te maken, maakt OIS gebruik van een eigen prognosemodel.

Hotels Amsterdam en MRA

OIS houdt het aanbod van logiesaccommodaties in Amsterdam bij. Daarbij volgt OIS de hoteldefinitie van het CBS. In de hoteldatabase van OIS worden actieve hotels, hostels, motels, botels, pensions, appartementen met hoteldienstverlening en overige accommodaties met minimaal 5 slaapplaatsen opgenomen, die kamers en/of bedden aan particulieren verhuren.

Gegevens worden bijgehouden door verschillende bronnen te koppelen: het Handelsregister, Hotelmonitor MRA, bedrijvenregister LISA, de hotelenquête OIS, booking.com en andere externe bronnen. De gegevens in de database van OIS worden per 1 juli bevroren.

Gasten en overnachtingen in hotels, hostels, campings en vakantieparken in MRA

Het CBS registreert bezoekers die één of meer nachten achtereen verblijven in een logiesaccommodatie. Een gast die meer dan twee maanden aaneengesloten verblijft in een logiesaccommodatie, wordt als vaste gast aangemerkt en telt niet mee voor de statistiek.

Er wordt gekeken naar het aantal gasten en het aantal overnachtingen in hotels/hostels en in verblijfsrecreatieve logiesvormen (o.a. campings, vakantieparken e.d.). Databron: www.cbs.nl

Toeristisch verblijf in woningen in Amsterdam

Het toeristisch verblijf in woningen is nog niet volledig in kaart gebracht en bevat overlap met hotelstatistieken . Gegevens hebben daarom indicatief karakter.

Vakantieverhuur Amsterdam

Cijfers over het aanbod woningen via online verhuurplatforms, zoals Airbnb en Homeaway zijn verkregen door middel van webscraping. Op meerdere aselecte momenten in een maand worden door de Gemeente Amsterdam metadata online opgehaald. Alleen advertenties met een aangegeven locatie binnen de Gemeente Amsterdam zijn meegenomen. Er is hierbij gekeken naar het unieke jaaraanbod, hetgeen advertenties die minimaal één keer zijn aangeboden tussen januari en december van elk jaar. Er wordt ook gekeken naar het unieke maandaanbod (advertenties die minimaal één keer in een maand zijn aangeboden). Niet elke advertentie leidt echter tot verhuur. Op basis van het aantal reviews is een schatting gemaakt van het aantal overnachtingen via Airbnb. Airbnb publiceert ook eigen statistieken.

Overnachtingen in jachthavens in MRA

Waterrecreatie Advies BV houdt statistieken van de Nederlandse jachthavens bij, waaronder capaciteit, bezettingsgraad en het aantal overnachtingen. Wij gebruiken maatwerkcijfers van het aantal bootplaatsen, bezettingsgraad en het aantal overnachtingen door passanten.

Cruisepassagiers in Amsterdam en MRA

Cruisestatistieken worden verzameld en gepubliceerd door Amsterdam Cruise Port (ACP). ACP verdeelt de cruise in twee segmenten: de zee- en riviercruise, waarbij wordt gekeken naar het aantal schepen en het aantal passagiers. Passagiers worden verdeeld in transit en turn-around, voor wie Amsterdam (of een andere gemeenten in de MRA) begin- of eindbestemming is.

Banen Amsterdam

Tot de toeristische sector worden verschillende branches gerekend die geassocieerd worden met vakanties en vrije tijdsbesteding: logies, horeca, cultuur, recreatie, vervoer, reisbemiddeling en toeristische goederen. OIS bepaalt op basis van de SBI-codes in het bedrijvenregister ARRA het aantal banen in de toeristische sector.

Toelichting onderzoeksmethode capaciteit hotels Amsterdam en MRA

Database accommodaties OIS

OIS houdt het aanbod van logies- en verblijfsrecreatieve accommodaties in de MRA bij: hotels, hostels, campings, vakantieparken, jachthavens. Gegevens worden bijgehouden door verschillende bronnen te koppelen: het Handelsregister, bedrijvenregister LISA, de hotelenquête OIS, boekingssites, zoals booking.com en andere externe bronnen. De gegevens in de database van OIS worden per 1 juli bevroren.

CBS definitie hotels en hoteldatabase

OIS volgt de hoteldefinitie van het CBS en houdt de volgende accommodaties in de hoteldatabase bij: Hotels, Pensions, Appartementen, Hostels en jeugdherbergen en Bed&breakfast.

Regels met betrekking tot hotelbestemmingen en bed & breakfast kunnen verschillen per gemeente. Voor het exploiteren van een hotel in de gemeente Amsterdam dient een pand over de juiste bestemming in het vigerende bestemmingsplan te beschikken. Er wordt jaarlijks gecheckt of de logiesbedrijven aan de hoteldefinitie van het CBS voldoen, open zijn en gasten ontvangen. Binnen het toerismeonderzoek wordt niet gecontroleerd of de hotels aan alle gemeentelijke regels voldoen. Deze taak ligt bij Toezicht en Handhaving.

Hotelenquête OIS

Om de hoteldatabase te actualiseren, houdt OIS een jaarlijkse enquête onder hoteliers. Het veldwerk vindt plaats in het tweede kwartaal van het jaar. Individuele enquêtegegevens worden door OIS vertrouwelijk behandeld conform privacy beleid van de gemeenten Amsterdam en niet aan derden verstrekt. Van de Amsterdamse hotels hebben er 267 de vragenlijst van OIS ingevuld, een respons van 52 procent. In de regio hebben 110 hotels de vragenlijst ingevuld (43 procent).

Andere databronnen

Toerismecijfers op mondiaal niveau

De toonaangevende internationale organisatie op het gebied van toerisme is The World Tourism Organization van de Verenigde Naties (UNWTO). UNWTO rapporteert over de internationale toeristische trends en biedt statistieken voor inkomend en uitgaand toerisme op mondiaal, regionaal en nationaal niveau via Tourism Data Dashboard.

Toerisme in Europese steden

De Universiteit van Wenen heeft in samenwerking met The European Travel Commision een informatiesysteem opgezet voor toerismestatistieken in de Europese steden (TourMIS). TourMis biedt informatie over de aantallen hotelgasten en de hotelcapaciteit in verschillende steden van Europa, waaronder Amsterdam, Brussel en Wenen.

Bronnen over toerisme in Nederland, MRA, Amsterdam

Toerismedata op nationaal, regionaal en/of gemeentelijk niveau wordt verzameld en beschikbaar gesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC). De cijfers van CBS zijn beschikbaar via StatLine. NBTC stelt eigen onderzoeksresultaten en toerismedata beschikbaar via Kennisbank en cijfers en dashboard Staat van bestemming NL. Data en onderzoek op niveau van de gemeente Amsterdam en de Metropoolregio Amsterdam zijn te vinden via de website van de Metropoolregio Amsterdam (Programma Toerisme), Onderzoek en kenniscentrum van amsterdam&partners en het dossier Toerisme van OIS.